Istorijat Osnovne skole "Jovan Cvijic" Debrc
Osnovna skola u Debrcu osnovana je 1892. godine.Ime je dobila po Jovanu Cvijicu,cuvenom srpskom naucniku,osnivacu Srpsko geografskog drustva,predsedniku Srpske kraljevske akademije,profesoru i rektoru Beogradskog univerziteta.
Uprkos svom povoljnom geografskom polozaju,Debrc je dosta kasno dobio skolu.Prva posta osnovana je jos 1867. godine nakon presecanja sadasnje trase puta kroz njegovu varosivu.Jedan od razloga kasnog otvaranja skole treba potraziti u slaboj naseljenosti Debrca kroz ceo 18. i 19. vek.U Debrcu je 1866. godine bilo samo 29 kuca, a do masovnijeg naseljivanja doslo je posle Prvog,odnosno Drugog srpskog ustanka.Do ubrzanijeg razvoja Debrca doslo je tek krajem 19. veka i to nakon presecanja nove trase puta ustanovljenjem poste i izgradnjom ugostiteljskih objekata i nekoliko zanatskih radionica.Tadasnji predsednik opstine Ilija Djuric je skoli poklonio opstinsku kucu i plac,koja se nalazila na lokaziji danasnje poste.U prvu skolsku godinu upisano je oko 150 djaka,i to najvise ucenika prvog razreda.Skolska zgrada je tada imala 4 prostorije,ali su svi ucenici boravili samo u jednoj.Nastava je trajala ceo dan.Taa se u Srbiji veca paznja poklanjanja skolovanju muske dece,pa je ovo nepisano pravilo vazilo i na pocetku rada skole u Debrcu.Od 150 ucenika,koliko je tada pohadjalo skolu,bila je samo jedna devojcica.Prvi ucitelj skole bio je Voislav Stancic,koji je tu ostao samo godinu dana.
Skolska zgrada koju je opstina ustupila bila je od slabog i trosnog materijala,pa su u rano prolece 1910. godine zapoceli radovi na izgradnji nove skole sa dve ucionice i stanom za ucitelja.Prvi ucitelj u novoigradjenoj skoli bio je Vitomir Srnic,koji je napustio to mesto 1912.godine zbog odlaska u rat.Nove ratne okolnosti su uticale i na rad skole,jer su djaci morali vise pomagati u poslovima kod kuce i nisu redovno dolazili u skolu.
U toku Prvog svetskog rata,skola je radila u veoma teskim uslovima.Okupacijom Macve Sapca i cele severozapadne Srbije,i skole se se nasle pod Austrougarskom upravom.Nastavu u tim skolamasu izvodili polupismeni podofoziri Austrougaske vojske,sa srpskohrvatskog podrucja.U skoli u Debrcu je za ucitelja bio postavljen jedan Austrougarski vojnik,koji je decu ucio da citaju samo latinski jezik.Po zavrsetku Prvog svetskog rata,skolstvo u Srbiji je bilo obnovljeno.Tada je u skoli u Debrcu radila uciteljica Mara Mihajlovic.
U periodu od 1919. do 1946. godine nacinjeni su najveci napori da se savlada osnova pismenost.Od 929 ucenika koji su krenuli u prvi razred,samo 545 je zavrsilo sva 4 razreda,rezltat koji nije bio zanemarljiv s obzirom na kulturno ekonomske prilike nasih sela u to vreme i uslovima pod kojima su ucitelji radili.Prvog septembra 1955.godine u cilju bolje racionalizacije u Srbiji doslo je do promene u teritorijalnoj organizaciji opstina i ukidanja manjih srezova.Tada je ukinut i Posavotamnavski srez,a njegova teritorija usla je u sastav sabackog sreza.Ubrzo je po istom receptu doslo i do pripajanja cetvorogodisnjih skola osmogodisnjim,oa su Debrckoj pripale skole u Beljinu,Jazovniku,Mesarcima,Suvom selu i Uscu.
U jesen 1975 godine zapoceo je proces integracije osnovne skole "Jovan Cvijic" Debrc i osnovne skole "Heroji Podrinja" Provo,a konacna odluka je usvojena 29. decembra iste godine...
